जनकराज पाठक ।
नेपाली राजनीतिमा सत्तालोलुपको निमित्त दलहरुले जनताको मागलाई सम्वोधन गर्ने भन्दा नि व्यक्तिगत चिन्तन बढी बोकेको कारण विचार,नीति,सिद्धान्त भन्दा सत्ता प्राथमिकता मा राखेका देखिन्छ । यस्ता दलहरु अस्थिर हुन्छन् तसर्थ यिनीहरुले व्यवस्थाको रक्षा गर्न सक्दैन अन्ततः व्यवस्था धरापमा पर्ने निश्चित छ।
जुनदेशमा जस्तो व्यवस्था छ तदनुरुपका सरकार बन्छन् । सरकारको नेतृत्व कस्तो चिन्तन,चरित्र भएको व्यक्तिले गरेको छ महत्वपूर्ण विषय त्यो हो । यदाकदा भन्ने गरिन्छ प्रजातन्त्रमा व्यक्ति गौण हुन्छन् यद्दपी नेतृत्व तहमा रहेको व्यक्तिको आचरण,चरित्र र चिन्तनले ठुलो महत्व राख्छ,यो व्यवस्थालाई कस्ता चरित्रका कस्ता नेताहरुले नेतृत्व गरेका थिया र गर्दैछन यो मुख्य विषय हो।
२०४६ सलको राजनीतिक परिवर्तन पछि ०५१ देखि ०५६ को अवधिमा सवैभन्दाबढी सत्ताको लागि घृणित खेल खेल्ने व्यक्ति देउवा हुन् । नेपालको प्रजातान्त्रिक प्रक्रियामा सासंद खरिदबिक्रीदेखि सुरासुन्दरीसम्मको प्रचलन त्यहीबेला भित्रियो । सत्ता टिकाउनको निमित्त देशभित्र मात्र हैन, विदेशमा समेत सांसद लुकाएर चर्चामा आएका पात्र हुन् देउवा । मुलुकमा अपांगलाई टेक्ने वैशाखी दिन नसक्ने सरकारले सत्ता टिकाउन सवै सांसादलाई पजेरो सुविधा त्यही समय दिएको थियो ।
विषेशतः त्यो कालखण्डमा मध्यमार्गी धारको रुपमा स्थापित हुन खोजेको राप्रपा सत्ता र सुविधाको यही गोलचक्करमा फसेर ध्वस्त भयो । राप्रपालाई पटक,पटक प्रयोग गरियो,राप्रपाले आफु प्रयोग भइरहेको थाहा नै पाएन । यतिसम्म कि एउटाको क्याविनेटमा रहेका राप्रपाका मन्त्री उसैको विपक्षमा दस्तखत गर्न झन्डा हल्लाउँदै अर्को पक्षमा देखिए ।
एउटा मध्यमार्गी धारको रुपमा स्थापित दललाई कमजोर र ध्वस्त बनाउँदा मुलुक अस्थिरता तर्फ धकेलियो फलस्वरूप सिङ्गो व्यवस्था माथिनै संकट आयो र माओवादीको उदय भयो । सर्वहारा वर्गको नाममा गरियको माओवादी जनयुद्ध व्यक्ति हत्यामा रुपान्तरण भयो।दशौ हजार नेपाली, राजनीति प्रतिसोधका करण मारिए । विकास निर्माणका संरचनाहरु ध्वस्त भए । तत्कालीन देउवा सरकारले प्रचण्डको टाउकोको मोल तोक्दै ।माओवादी पार्टीलाई आतंककारीको सूचीमा राख्यो । राजनीतिक रुपमा माओवादी युद्धमा सबैभन्दाबढी क्षति सायद कांग्रेसलाई भयो तर सत्ता स्वार्थको निमित्त सबै विर्सिएका पात्र हुन् देउवा । सिद्धान्तको लिलाममा सत्ता खोज्ने व्यक्ति हुन् देउवा उनै देउवाले माओवादीसंग अपवित्र गठवन्धन गर्दै केवल सत्ता स्वार्थको निमित्त निर्वाचनमा झन्डै सकिन लागेको माओवादी लाई गतिलो स्थान दिए ।
माओवादीले मौकाको फाइदा उठाउँदै आफ्नो स्वार्थमा कांग्रेससंगै हिँडेर आफूलाई स्थापित मात्र गरेन आज मुलुकको बागडोर नै कव्जा गरेर मुलुकलाई आफ्नो मार्गचित्रमा हिँडाउने अवसर प्राप्त गरेको छ । सत्ता बाहेक केही नदेख्ने कांग्रेसले माकुने र प्रचण्डहरुबाट पुनः सत्ता प्राप्त गर्ने कसरतमा असफल प्राप्त गरेको छ । हिजो बिनाकारण माओवादीले हत्या गरेका, अंगभंग पारेका,वेपत्ता पारेका,सम्पत्ति हरण गरेका कुनै कार्यकर्ता को अनुहारको झलक समेत याद नगरेका देउवा आज प्रचण्डको कारण सायद निद्राबाट बिउँझिए होलान् ।
भागवन्डा र भ्रष्टाचारलाई संस्थागत गर्दै प्रधानमन्त्री वनेका र अहिले प्रचण्ड वाट धोखाको कारण विदा भयका देउवा को ठाउमा सोही कार्यलाई संस्थागत गर्दै प्रचण्ड पुनः उदाएका छन् । सत्ता केन्द्रित अप्राकृतिक पाँच दलिय गठवन्धन आजबाट समाप्त भएको र नयाँ गठवन्धनको सुरुवात भएको छ। लोकतन्त्रको नाममा अहिले गठित यो गठवन्धन पनि केवल सत्ताकेन्द्रित मात्र छ । प्रजातान्त्रिक व्यवस्था र सिद्धान्तसंग कुनै सम्बन्ध नराख्ने प्रचण्ड आजबाट ओलीका राजनीतिक गुरु बनेका छन् ।
यो गठवन्धनको जोड,घटाउ,र आन्तरिकको प्रतिस्पर्धाको कारण मुलुक पुनः अस्थिरता तर्फ धकेलिने र प्रचण्डयुगको सुरुवात संगै निंरकुस अधिनायकवादको पुनः उदय हुने निश्चित छ । सायद यो दिन देख्न नेपाली जनताहरुले धेरै कुर्न नपर्ला । प्रजातन्त्रको निमित्त एकरत्ति योगदान नभएका प्रजातान्त्रिक आचरण समेत नभएका प्रचण्ड र आफूलाई प्रजातान्त्रिक शक्ति र प्रजातन्त्रवादी ठान्ने एमाले एकै ठाउमा उभिने दिन आएको छ । अन्तमाः राजनैतिक स्थिरताको निमित्त वर्तमानमा सरकारलाई समर्थन गरेको राप्रपाले अब सत्ता र व्यवस्था मध्ये एक रोज्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।
नेपालको राजनीतिमा फरक दृष्टिकोण बोकेको राजसंस्था सहितको प्रजातन्त्र र हिन्दु राष्ट्रको पक्षमा रहेको राप्रपा पुनः सत्ताको गोलचक्करमा फसेर आफूलाई ध्वस्त वनाउने वा आफ्नो अलग पहिचानलाई कायम गर्दै आफूलाई बलियो शक्तिको रुपमा स्थापित गर्ने ? आजको मुल प्रश्न यहि हो । आफ्नो स्पष्ट दृष्टिकोण हुँदाहुँदै पनि विगतमा पटक,पटक ध्वस्त भएको नजिरलाई ख्याल गर्दै आफूलाई कसरी प्रस्तुत गर्ने यो गम्भीर निर्णय नयाँ नेतृत्वको काँधमा आएको छ । विगतको इतिहास र वर्तमानको अवस्थालाई राम्रोसंग विश्लेषण गरेर राप्रपा अगाडि वढोस् । आज राप्रपा सत्ता प्राप्तिको अवसर र चुनौतीबाट गुज्रिएको अवस्था छ । यसलाई कसरी व्यवस्थापन गर्ने नेतृत्वको क्षमतामा भरपर्छ ।
आगे नेता जोहरुको मर्जी ।